Rondom Franz Svitek: Een dossier

Ongepubliceerd materiaal omtrent een Oud-Katholieke zielzorger in Banholt, 1880-1881
Samengesteld en geannoteerd door Joep Leerssen

Een protestantse dienst? (14 november 1880)


Ga naar Vorig item (Bastings aan Paredis, oktober 1880) — InhoudsopgaveVolgend item (Reinkens aan Bastings, 18-11-1880)


De Tijd, 19 januari 1881; Courrier de la Meuse, 6 november 1880

Enkele krantenberichten over de Banholtse Kerkstrijd stellen dat de meer activistische Banholtenaren, voorafgaand aan hun zoektocht naar een Oud-Katholieke zielzorger, een protestantse geestelijke hadden uitgenodigd om diensten te verrichten in hun nieuwe kerk. Over die escalatie bericht het katholieke dagblad De Tijd in een terugblik d.d. 19 januari 18811 dat dit waarschijnlijk bedoeld was als pressiemiddel om bisschop Paredis onder druk te zetten:

Zoo bleef de toestand voortduren, totdat in October van het vorige jaar de Banholtse drijvers, om nu den bisschop wel zeer zeker te dwingen, tot een protestantschen predikant het verzoek richtten, een paar malen in hunne kapel een «godsdienstoefening» te komen houden. Dag en uur werden bij openbare aankondiging bekend gemaakt [...]

Een verdichtsel? Toch niet. In de Courrier de la Meuse van 6 november 1880 staat inderdaad een advertentie met de tekst:

Bekendmaking. Zondag den 14 November om 10 ure, zullen de diensten beginnen in de Nieuwe Kerk te Banholt, met predicatie.

Maar het feest is niet doorgegaan. De terugblik in De Tijd van 19 januari 1881 vervolgt:

[...] en een vrolijke menigte kwam uit de omliggende dorpen toestroomen, om van het vreemdsoortige schouwspel getuige te zijn. De predikant echter, toen hij het doel der drijvers inzag, was te verstandig, om zich als oorlogsmachine tegen den bisschop te laten gebruiken, en kwam niet.


1 Zoals standaard-gebruik was, namen andere kranten de berichtgeving over: De Maasbode en het Algemeen Handelsblad op 20 jan. 1881, de Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant op 22 jan., en op diezelfde dag, in een letterlijke Franse vertaling, ook de Courrier de la Meuse.


Ga naar Vorig item (Bastings aan Paredis, oktober 1880) — InhoudsopgaveVolgend item (Reinkens aan Bastings, 18-11-1880)